استراق سمع توسط افراد عادی
- سه شنبه, ۲۴ اسفند ۱۳۹۵، ۰۳:۳۱ ب.ظ
- ۰ نظر
آیا استراق سمع و شنود توسط اشخاص عادی واجد وصف مجرمانه می باشد یا خیر؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، تحت چه شرایطی؟
پاسخ:
براساس پاسخهایی که داده شد نکات زیر لازم به ذکر است:
۱_ به طورکلی طبق اصل ۲۵ قانون اساسی استراق سمع ممنوع است. هرچند شیوه نگارش اصل ۲۵ به گونه ای است که تلویحاً مخاطب این اصل دولت یا حاکمیت است.
۲_ براساس آنچه در بند ۱ گفته شد، قانونگذار هم در باب جرم انگاری استراق سمع، نظر به مقامات رسمی داشته است تا اشخاص عادی؛ به همین جهت استراق سمع توسط ماموران دولتی علاوه بر اینکه تخلف اداری و مستوجب مجازات اداری است به موجب ماده ۸ قانون تخلفات اداری است، در ماده ۵۸۲ قانون مجازات اسلامی نیز جرم محسوب و مرتکب به مجازات حبس از یکسال تا سه سال و یا جزای نقدی از شش میلیون ریال تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
۳_ اشخاص عادی صرفاً درصورت ارتکاب این عمل در قالب شنود غیرمجاز محتوای در حال انتقال سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری (ماده ۷۳۰ ق.م.ا)، جاسوسی رایانه ای (شنود محتوای سری درحال انتقال موضوع بند الف ماده ۷۳۱ ق.م.ا) و انتشار یا در دسترس قرار دادن محتویات آموزش شنود غیرمجاز (ماده ۷۵۳ ق.م.ا) و دسترسی به محتوای ارتباطات غیرعمومی ذخیره شده مانند پست الکترونیکی اشخاص یا پیامک (تبصره ماده ۷۷۶ ق.م.ا) قابل تعقیب کیفری هستند. هرچند درخصوص شمول حکم تبصره ماده ۷۷۶ ق.م.ا در مورد اشخاص عادی تردید وجود دارد. همچنین دسترسی غیرمجاز به سامانه موضوع ماده ۵ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز؛ ورود سامانه های استراق سمع (بند چ ماده ۱۲۲ قانون امورگمرکی)
۴_ درخصوص استراق سمع یا شنود مکالمات تلفنی توسط اشخاص عادی، اگر چه ماده قانونی صریحی وجود ندارد، اما شاید بتوان از ماده ۷۷۶ ق.م.ا استفاده کرد اما به نظر می رسد این ماده بلحاظ ابهام و عدم صراحت چندان نمی تواند مورد استناد قرار گیرد.
