شرط فعل منفی و مثبت

📒مبحث: شرط فعل:

گاهی اوقات شرط ضمن عقد شرط فعل یا شرط ترک فعل است.

فعل:من خانه ام را به شما می فروشم به قیمت صد میلیون تومان و در ضمن عقد شرط می کنم که شما خانه مرا نقاشی کنید.

ترک فعل: من خانه ام را به شما می فروشم به قیمت صدمیلیون تومان به شرطی که مغازه تان را به فلانی نفروشید.

شرط فعل چهار نوع است:

• شرط فعل حقوقی مثبت(شرط انجام دادن فعل حقوقی)

• شرط فعل حقوقی منفی(شرط انجام ندادن فعل حقوقی)

• شرط فعل مادی مثبت(شرط انجام دادن فعل مادی)

• شرط فعل مادی منفی(شرط انجام ندادن فعل مادی)

اگراز شرط فعل تخلف شود ،مثلا من خانه ام را به شما می فروشم به قیمت صد میلیون تومان و در ضمن عقد شرط می کنم که شما خانه مرا نقاشی کنید و شما این شرط را انجام نمی دهید.در این صورت ضمانت اجراهای مختلفی وجود دارد و به صورت مستقیم حق فسخ ایجاد نمی شود بلکه مرحله ای است.

الزام مشروط علیه به انجام شرط:

در این مورد با تقدیم دادخواست به دادگاه الزام مشروط علیه را به انجام شرط تقاضا می کنیم.

ماده237«هرگاه شرط در ضمن عقد شرط فعل باشد اثباتا یا نفیا کسی که ملتزم به انجام شرط شده است باید آن را بجا بیاورد و در صورت تخلف طرف معامله می تواند به حاکم رجوع نموده تقاضای اجبار به وفاء شرط بنماید».

بعد از حکم دادگاه مشروط علیه یا به شرط عمل می کند یا به شرط عمل نمی کند.اگر به شرط عمل نکرد باز هم حق فسخ ایجاد نمی شود.بلکه بایستی ببینیم که این عمل از جمله اعمالی هست که شخص ثالث می تواند انجام دهد یا خیر.

اگر عمل ،عملی باشد که اشخاص دیگری می توانند آن را انجام دهند مشروط له می تواند از اشخاص دیگر برای انجام آن شرط استفاده کند و هزینه را از مشروط علیه بگیرد.

ماده238«هرگاه فعلی در ضمن عقد شرط شود و اجبار ملتزم به انجام آن غیر مقدور ولی انجام آن بوسیله شخص دیگری مقدور باشد حاکم می تواند به خرج ملتَزَم موجبات انجام آن فعل را فراهم کند».

اما اگر اجبار مشروط علیه ممکن نباشد و عمل مشروط هم عملی نباشد که شخص ثالثی بتواند آن را انجام دهد در اینجا حق فسخ بوجود می آید.

ماده239«هرگاه اجبار مشروط علیه برای انجام فعل مشروط ممکن نباشد و فعل مشروط هم از جمله اعمالی نباشد که دیگری بتواند از جانب او واقع سازد طرف مقابل حق فسخ معامله را خواهد داشت