ضمان درک چیست و شرایط ضمان درک

ضمان درک چیست ؟

یکی دیگر از آثار بیعی که صحیحا واقع شود طبق ماده ۳۶۲ ضمان درک است.

مفهوم ضمان درک : ( ضمان بایع نسبت به بازگرداندن ثمنی که فروشنده به دلیل مستحق للغیر درآمدن عین مبیع ( عین معین) استحقاق گرفتن آن را نداشته)09127045177

مبنای ضمان درک

بند ۲ ماده ۳۶۲ قانون مدنی ضمان درک را در آثار بیع صحیح آورده ، در حالیکه ضمان درک ناظر بر عقد باطل است ، نه عقد صحیح و غیر نافذ.

در حالیکه این ضمان در ماده ۳۶۶ نیز آمده که کسی که به بیع فاسد مالی را قبض کرده مکلف به بازگرداندن ثمن است.

در ثانی در جایی که کسی بدون اجازه مالک مالی را بفروشد اقدام به معامله فضولی کرده است و صرف مستحق للغیر درآمدن مبیع باعث بطلان عقد نمی شود.( م ۲۴۷ ق م )

قلمرو ضمان درک

۱- قلمرو ضمان درک ویژه موردی است که مبیع یا جزئی از آن ملک دیگری در آید و او معامله را تنفیذ نکند.

۲- قلمرو ضمان درک حق انتقال یا ارتفاق را در بر نمی گیرد. ( م ۵۳)

۳- در صورتی که شخص ثالثی حق انتفاع یا ارتفاق برمبیع داشته باشد خریدار در صورت جهل حق فسخ دارد و خللی به صحت بیع وارد نمی کند. م ۵۳

۴- در مورد مال کلی چون تملیک در اثر عقد تحقق نمی یابد ، معامله به مال غیر تحقق نمی یابد.

۵- اگر مال غصبی رادر معامله کلی فروشنده به خریدار بدهد ، وفای به عهد صورت نگرفته است.

شرایط ضمان درک

۱-شرط خلاف ضمان درک مخالف مقتضای بیع نیست و درست است

۲-شرط بر خلاف ضمان درک :

الف) شرط عدم ضمان درک ب)تخفیف ضمان درک ج ) تشدید ضمان درک

۳- ضمان در ک فقط برای عین معین و کلی در معین است

۴- مشتری ضامن درک ثمن است و باید مبیع را پس دهد / بایع ضامن درک مبیع است و باید ثمن را پس دهد

۵- در موردی که تنها بخشی از مبیع از آن دیگری بوده است بیع نسبت به همان بخش باطل است در صورت جهل خریدار به باطل بودن بخشی از مبیع او می تواند بیع را نسبت به بخش صحیح آن نیز به استناد خیار تبعض صفقه فسخ کند

شرایط ضمان درک

۱- انعقاد معامله ی فضولی

۲- قبض عوض به وسیله ی فضول

۳- معامله ی معوض

۴- رد معمله توسط مالک که در این حالات بایع فضولی ضامن درک مبیع است ضمان درک در موردی که ثالث حق انتفاع و ارتفاق بر مبیع دارد اجرا ء نمی شود و بیع باطل نیست ولی خریدار نا آگاه حق فسخ دارد ضمان درک ویژه عین معین است و در موردی که فروشنده مال کلی مصداقی از مال غیر را به خریدار تسلیم کند وفای به عهد نکرده است و باید الزام شود